Kinderboeken 
Als jonge ouders of grootouders herken je het vast: je wilt je (klein)kinderen meer meegeven dan alleen verhaaltjes voor het slapengaan. Je zoekt naar prentenboeken die écht iets toevoegen, liefst met een frisse blik op cultuur, eten en familie. Maar hoe vaak kom je boeken tegen die diversiteit tonen zonder geforceerd te zijn, die kinderen nieuwsgierig maken naar smaken van over de grens én die óók nog eens leuk zijn om voor te lezen? Onze zoektocht bracht ons bij De Boebalas van Nancy Bosmans en illustrator Lisa van Winsen. Eerlijk is eerlijk, wij vonden het online aanbod aan recensies en praktische info over dit boek nogal oppervlakkig. Details over de inhoud, hoe kinderen reageren op het verhaal, of het écht geschikt is voor verschillende leeftijden – dat blijft vaak onderbelicht. Wij hebben het boek meerdere keren voorgelezen aan een diverse groep jonge kinderen (en stiekem ook aan onszelf), en delen in dit uitgebreide artikel al onze bevindingen, inclusief voor- en nadelen, praktische tips én antwoorden op vragen die wij zelf eerst ook hadden. Benieuwd waarom De Boebalas wat ons betreft meer is dan een gewoon kinderboek? Lees dan vooral verder, want onze ervaring brengt hopelijk net die nuance die je mist in andere reviews.
Waarom De Boebalas meer aandacht verdient
Toen wij De Boebalas voor het eerst in handen kregen, viel meteen op hoe weinig aandacht er is voor kinderboeken die op een speelse manier cultuur en eten in het verhaal verweven. Zeker voor gezinnen met een biculturele achtergrond – of juist als je je kinderen wilt laten kennismaken met andere tradities – is het aanbod nog erg klein. Wat ons opvalt, is dat veel ouders zoeken naar boeken waarin hun kind zichzelf of hun familie kan herkennen, maar dat die herkenning meestal beperkt blijft tot grote thema’s. De dagelijkse praktijk – zoals samen eten bij oma, en dan iets voorgeschoteld krijgen wat je totaal niet kent – zie je zelden terug.
Juist daar onderscheidt De Boebalas zich. Het boek draait om Neah, Ayah en Avah die samen op bezoek gaan bij hun Ghanese oma. Tijdens het avondeten krijgen ze iets voorgeschoteld wat onbekend is. Dit lijkt een simpel uitgangspunt, maar in onze ogen zit de kracht van het boek precies in die herkenbare, alledaagse situatie. Veel kinderen, ook die zonder biculturele achtergrond, herkennen de spanning van iets nieuws moeten proberen aan tafel. Die spanning wordt in het boek niet moralistisch of belerend uitgelegd, maar juist heel speels: het onbekende gerecht wordt een avontuur, met het ‘monster’ Boebalas als komische verbeelding van de angst voor het onbekende.
Wat ik persoonlijk waardeer, is dat Nancy Bosmans als auteur zich niet verliest in simplificaties. Ze brengt de Ghanese oma vol liefde en nuance in beeld – geen karikatuur, maar een warme, tikkeltje ondeugende grootmoeder die haar kleinkinderen uitdaagt. De illustraties van Lisa van Winsen versterken die sfeer: kleurrijk, expressief, met veel aandacht voor kleine details. Kinderen blijven steeds weer nieuwe dingen ontdekken in de prenten.
Waarom vinden wij het belangrijk dat zo’n boek besproken wordt? Omdat het niet alleen over eten of cultuur gaat, maar over openstaan voor nieuwe ervaringen. De Boebalas is daarmee veel meer dan een vrolijk monsterverhaal. Het biedt ouders concrete handvatten om het gesprek aan te gaan over smaken, familie en lef hebben. En dat maakt het volgens ons een waardevolle aanvulling in elke boekenkast.
Waar gaat De Boebalas precies over?
Voor wie het boek nog niet kent: De Boebalas draait om drie kinderen – Neah, Ayah en Avah – die bij hun oma logeren. Oma komt uit Ghana en serveert tijdens het avondeten een geurend, maar vreemd uitziend gerecht. De kinderen kijken elkaar stiekem aan: durven ze dit wel te eten? En wat als het écht eng is?
Hier begint het fantasierijke deel. In hun verbeelding wordt het onbekende gerecht een monster: de Boebalas. Dit monster is niet gemeen, maar juist het “liefste monster van allemaal”. Toch is het spannend – wat als je geproefd hebt, wat gebeurt er dan? De kinderen gaan op ‘proefavontuur’, waarbij ze hun angsten onder ogen zien.
Het verhaal wordt verteld door de ogen van de kinderen, waardoor jonge lezers zich makkelijk kunnen inleven. De dialogen zijn herkenbaar en realistisch – precies hoe kinderen met elkaar praten als ze iets eng vinden, maar toch nieuwsgierig zijn. Wat wij sterk vonden, is dat het boek niet alleen gaat over proeven, maar óók over samen iets nieuws durven. De onderliggende boodschap – dat onbekende dingen soms eng lijken, maar vaak heel leuk of lekker blijken te zijn – is subtiel verweven.
De Boebalas zelf is een vondst: een monster dat spannend genoeg is om de fantasie te prikkelen, maar nergens echt eng wordt. Het blijft luchtig en speels, waardoor ook jongere kinderen zich niet snel zullen schrikken. De vriendelijke uitstraling van het monster, zoals getekend door Lisa van Winsen, draagt daar absoluut aan bij. Bij ons thuis werd de Boebalas in no-time een begrip aan tafel (“Zou dit ook een Boebalas kunnen zijn?”).
Het boek telt 40 pagina’s en is verkrijgbaar als hardcover. De tekst is eenvoudig, maar niet kinderachtig, waardoor het ook geschikt is voor kinderen vanaf ongeveer 4 jaar tot zeker 8 jaar. Oudere broertjes of zusjes haakten bij ons zelfs nog graag aan, vooral vanwege de humor en de herkenning rondom eten bij oma.
De makers: wie zijn Nancy Bosmans en Lisa van Winsen?
Een belangrijk onderdeel van onze beoordeling is altijd: wie zitten er achter het boek? Nancy Bosmans is de auteur en heeft zelf een biculturele achtergrond, wat meteen verklaart waarom de details rondom familie en eten zo authentiek aanvoelen. In interviews vertelt ze vaak dat ze inspiratie haalt uit haar eigen jeugd en haar familiebanden. Dat merk je aan kleine dingen: de manier waarop oma haar kleinkinderen toespreekt, het ritueel van samen eten, zelfs de typische humor die je alleen in familiekring tegenkomt.
De illustraties zijn van Lisa van Winsen, die bekend staat om haar expressieve, kleurrijke stijl. Wat wij persoonlijk zo sterk vinden aan haar werk in De Boebalas, is dat elk plaatje niet alleen het verhaal ondersteunt, maar ook zelf verhalen vertelt. Kinderen blijven vaak hangen bij een detail in de prenten: een ondeugende blik, een subtiele grap, een detail dat je pas na een paar keer lezen opvalt. Dit maakt het boek geschikt voor herhaald voorlezen, zonder dat het gaat vervelen.
De samenwerking tussen Bosmans en Van Winsen zorgt voor een boek dat zowel qua tekst als beeld sterk in elkaar zit. Er zijn prentenboeken waarbij tekst en illustratie niet helemaal bij elkaar passen, maar dat is hier absoluut niet het geval. Het versterkt elkaar juist, en dat draagt bij aan de aantrekkingskracht op kinderen én volwassenen.
Onze ervaringen met het voorlezen van De Boebalas
Wij hebben De Boebalas inmiddels tientallen keren voorgelezen, zowel in kleine kring (aan onze eigen kinderen) als in een bibliotheeksetting met een grotere groep. Wat ons opviel, is dat kinderen direct worden meegezogen in de spanning van het verhaal. De Boebalas is spannend, maar nooit té eng – precies goed voor kinderen die net leren omgaan met nieuwe dingen.
Tijdens het voorlezen merkten we dat kinderen steeds opnieuw grapjes maken over het monster. Vaak kwamen er herkenbare verhalen naar boven: “Bij mijn oma moest ik ook een keer iets proeven wat ik eng vond!” of “Bij ons thuis noemen we dat ook een monster!” Het boek nodigt uit tot gesprek, niet alleen over eten, maar ook over familie, cultuur en durven proberen.
Wat wij als groot pluspunt zien, is dat het boek ruimte laat voor eigen invulling. Sommige kinderen vroegen na afloop: “Wat was het nou echt voor eten?” Anderen verzonnen hun eigen Boebalas. Voor ouders en verzorgers is dat een mooie aanleiding om samen te praten over eten, smaken en gewoonten. We hebben gemerkt dat zelfs kieskeurige eters na het lezen van het boek nieuwsgieriger werden aan tafel.
Een praktische tip vanuit onze ervaring: gebruik het boek als opening om samen met je kind een onbekend gerecht te proberen. Bij ons werkte het goed om vooraf te vragen: “Zullen we samen eens een boebalas proberen?” Zo wordt het proeven van iets nieuws een avontuur, net als in het boek.
Voor wie is De Boebalas geschikt?
Volgens de uitgever is De Boebalas bedoeld voor kinderen vanaf 4 jaar, maar onze ervaring is dat het boek ook goed werkt voor iets oudere kinderen (tot ongeveer 8 à 9 jaar). In gezinnen waar culturele diversiteit vanzelfsprekend is, zal het boek direct herkenning oproepen. Maar ook in gezinnen zonder biculturele achtergrond biedt het boek waarde: het opent het gesprek over nieuwsgierig zijn, proeven en respect voor verschillen.
In de praktijk blijkt dat het boek goed aanslaat bij:
- Kinderen die moeite hebben met nieuwe dingen proberen (bijvoorbeeld kieskeurige eters)
- Gezinnen met een biculturele achtergrond, voor wie familie en eten een belangrijke rol spelen
- Ouders, opa’s en oma’s die waarde hechten aan gesprek over cultuur, eten en familiebanden
- Leerkrachten en pedagogisch medewerkers die boeken zoeken rond het thema diversiteit en eten
Wat ons opviel, is dat het boek vooral in de onderbouw van de basisschool goed werkt. In een groep 3 of 4 is het verhaal eenvoudig genoeg om te volgen, maar biedt het voldoende diepgang voor gesprekken achteraf. Ook bij voorleesmomenten in de klas of op de kinderopvang (vooral bij de Nationale Voorleesdagen) blijkt De Boebalas vaak een schot in de roos.
Wat zijn de belangrijkste thema’s in De Boebalas?
Naast het overduidelijke thema ‘eten’ zijn er meerdere lagen in het boek die wij als ouder en voorlezer waarderen. Het belangrijkste thema is misschien wel nieuwsgierigheid: kinderen worden aangemoedigd om onbekende dingen te proberen, zonder dwang of oordeel. Het boek toont dat ‘iets eng vinden’ heel normaal is, en dat je samen vaak meer durft dan alleen.
Een ander belangrijk thema is familie. De relatie tussen de kinderen en hun oma is liefdevol en vol humor. Het boek laat zien dat familiebanden kunnen verschillen, maar dat samen eten een universeel ritueel is waarin iedereen zich kan herkennen.
Diversiteit en cultuur zijn subtiel verwerkt. Het boek benoemt nergens expliciet waar het gerecht vandaan komt, maar de verwijzingen naar Ghana en de Ghanese oma zijn duidelijk voor wie erop let. Voor kinderen met een vergelijkbare achtergrond is dat een feest van herkenning, voor andere kinderen opent het juist de deur naar nieuwe verhalen.
Tot slot speelt verbeelding een grote rol. De Boebalas als monster is een prachtige metafoor voor het onbekende dat kinderen soms spannend vinden. Door het monster vriendelijk te maken, laat het boek zien dat angst vaak minder groot wordt als je er samen over praat of lacht.
De illustraties: waarom springen ze eruit?
We kunnen niet om de illustraties van Lisa van Winsen heen. Bij het voorlezen merkten we dat kinderen steeds weer nieuwe details zagen: een ondeugende kat in de hoek, een grappige gezichtsuitdrukking van oma, een kleurrijke pan op tafel. De tekeningen zijn zo expressief dat je de geuren bijna kunt ruiken en de smaken kunt proeven.
Wat wij sterk vinden, is het kleurgebruik: warme tinten die het huiselijke gevoel versterken, en felle kleuren die de fantasie aanwakkeren. Er is aandacht voor culturele details, zonder dat die overdreven worden uitgelicht. Het gezin voelt als een écht gezin, met gezichten waarin veel kinderen zich herkennen.
De opmaak van het boek is rustig genoeg voor jonge lezers, maar biedt genoeg prikkels om het verhaal levendig te houden. Wij hebben gemerkt dat kinderen vaak langer naar de prenten kijken dan bij gemiddelde prentenboeken. Ook bij kinderen met een korte spanningsboog werkt dat goed: ze blijven betrokken bij het verhaal, juist door de afwisselende illustraties.
Onze tip: neem de tijd bij het voorlezen om samen te ‘lezen’ in de plaatjes. Vraag je kind wat het ziet, wat het denkt dat er gebeurt, of wie de Boebalas zou kunnen zijn. Zo wordt het verhaal interactiever en krijgt je kind de ruimte om eigen fantasie toe te voegen.
Technische specificaties en praktische details
Voor wie graag de feiten op een rijtje heeft:
- Titel: De Boebalas
- Auteur: Nancy Bosmans
- Illustrator: Lisa van Winsen
- Verschijningsvorm: Hardcover
- Aantal pagina’s: 40
- Uitgever: Condor
- ISBN: 9789464530490
- Prijs: circa €16,99 (prijs kan variëren per winkel)
- Geschikt voor: kinderen van 4 tot 8/9 jaar
Het boek is breed verkrijgbaar – zowel bij lokale boekhandels als online. Wij hebben het boek in hardcover getest, wat prettig aanvoelt en tegen een stootje kan. Dat is geen overbodige luxe bij prentenboeken die vaak uit de kast worden gehaald!
Let op: er is op dit moment (voor zover wij konden nagaan tot juni 2024) nog geen luisterboek- of e-bookversie beschikbaar. Dat is jammer, want het verhaal leent zich uitstekend voor een audiovertelling – hopelijk volgt die in de toekomst nog.
Onze tips voor het gebruik van De Boebalas in de praktijk
Na maanden voorlezen en bespreken hebben wij een aantal praktische tips verzameld die het leesplezier én de impact van De Boebalas vergroten:
- Lees het boek samen rond etenstijd. Het verhaal krijgt extra lading als je het leest vlak voor of na het avondeten, vooral als er iets op tafel staat wat je kind niet direct herkent.
- Gebruik de Boebalas als metafoor. Bij ons thuis is het monster inmiddels synoniem voor ‘iets nieuws proberen’. Dat maakt het makkelijker om het gesprek aan te gaan zonder meteen te pushen.
- Laat kinderen hun eigen Boebalas tekenen. Het stimuleert de fantasie en geeft kinderen de kans om hun ‘angsten’ een gezicht te geven.
- Koppel het aan een proefspel. Laat iedereen aan tafel een onbekend hapje proeven en bespreken wat ze ervan vinden. Maak er een spel van: wie durft de eerste hap te nemen?
- Praat over familie en gewoontes. Gebruik het boek als aanleiding om te vertellen over je eigen jeugd, of vraag opa en oma naar hun eetgewoonten van vroeger.
Wat ons opviel, is dat deze aanpak niet alleen werkt bij jonge kinderen, maar ook bij oudere broertjes, zusjes of zelfs volwassenen die moeite hebben met nieuwe smaken. Het boek verlaagt de drempel om open te zijn over wat je spannend vindt.
Vergelijking: De Boebalas versus andere prentenboeken over eten en cultuur
Veel ouders vragen ons: “Is De Boebalas uniek, of zijn er vergelijkbare boeken?” In onze ervaring zijn er wel andere prentenboeken over eten en cultuur – denk aan Soep met ballen of Mijn oma is een superheld – maar De Boebalas steekt er voor ons echt bovenuit qua combinatie van toegankelijkheid, humor en herkenning.
Waar sommige boeken te veel uitleggen (“Dit is typisch Ghanees, dat eet men daar altijd”), laat De Boebalas ruimte voor interpretatie. Het boek benoemt niet expliciet wat het gerecht is, waardoor ieder kind – met of zonder migratieachtergrond – zich kan inleven. Tegelijkertijd is de culturele setting duidelijk aanwezig, wat zorgt voor herkenning en erkenning.
Wat wij als nadeel zien bij sommige andere boeken, is dat ze soms te moralistisch worden: “Je moet alles proeven, want anders…” De Boebalas kiest voor een lichtere toon, zonder oordeel. Dat sluit beter aan bij de belevingswereld van jonge kinderen.
Als je als ouder op zoek bent naar een boek dat écht uitnodigt tot gesprek, interactie en lachen, dan is De Boebalas wat ons betreft een aanrader. Maar ook als je al veel prentenboeken kent, brengt dit boek iets nieuws.
Wil je alternatieven vergelijken? Kijk dan bijvoorbeeld naar Het kleurenmonster (over emoties) of Bij mij thuis (over verschillende families), maar verwacht een andere focus. De Boebalas is vooral sterk in het koppelen van fantasie, eten en familie op een luchtige, toegankelijke manier.
Wat zijn de nadelen of mogelijke aandachtspunten?
Geen enkel boek is perfect, en ook De Boebalas heeft aandachtspunten die wij graag eerlijk benoemen. Een aantal zaken die wij tegenkwamen tijdens het (voor)lezen:
- De culturele verwijzingen zijn subtiel. Voor sommige ouders is het jammer dat niet explicieter wordt uitgelegd wat het gerecht precies is of wat de Ghanese gewoonten zijn. Dat kan een gemiste kans zijn voor verdieping – al is het ook een bewuste keuze, om het boek universeel te houden.
- Het verhaal is vrij kort. Met 40 pagina’s en relatief weinig tekst is het boek snel uitgelezen. Voor sommige kinderen (vooral oudere lezers) kan dat teleurstellend zijn. Tegelijkertijd maakt het de drempel laag om het verhaal vaker te herhalen.
- Geen luisterboek of digitale versie. Voor gezinnen die graag onderweg luisteren of digitaal lezen, is dit een gemis. Hopelijk komt er in de toekomst een luisterversie.
- Niet alle kinderen houden van ‘monsterverhalen’. Hoewel de Boebalas absoluut niet eng is, zijn er kinderen die niet van monsters houden. Bij ons in de klasgroep was er één kind dat het monster liever wegdacht – gelukkig bood het boek genoeg ruimte om het over eten en familie te hebben zonder op het monster te focussen.
Grote problemen kwamen wij niet tegen, maar het zijn wel punten om rekening mee te houden bij je aankoopbeslissing.
Veelgestelde vragen over De Boebalas
Vanaf welke leeftijd is De Boebalas geschikt?
Volgens de uitgever vanaf 4 jaar, maar wij merken dat het boek ook goed werkt tot 8 of zelfs 9 jaar, vooral als je kinderen hebt die van voorlezen houden of interesse hebben in familie en eten.
Is het boek eng voor jonge kinderen?
Nee, de Boebalas is het “liefste monster van allemaal”. Het boek werkt met spanning, maar blijft luchtig en vriendelijk. Zelfs gevoelige kinderen vonden het monster vooral grappig.
Is De Boebalas geschikt voor in de klas?
Ja, zeker. Het boek leent zich goed voor voorleesmomenten, gesprekken over eten en cultuur, of als startpunt voor een proefspel of tekenopdracht.
Wordt uitgelegd wat het gerecht precies is?
Nee, het blijft in het midden wat de kinderen precies eten. Sommigen vinden dat jammer, maar het maakt het boek ook universeel. Je kunt als ouder of leerkracht zelf invullen welk gerecht je erbij betrekt.
Is er een luisterboek of e-book beschikbaar?
Tot op heden (juni 2024) niet. Wij hopen dat er een luisterversie komt, want het verhaal leent zich daar uitstekend voor.
Past het boek bij thema’s als diversiteit en cultuur?
Absoluut. Zonder grote woorden of uitleg laat het boek zien hoe verschillende achtergronden een plek kunnen hebben in het dagelijks leven van kinderen.
Heeft het boek educatieve waarde?
Ja, vooral rond het thema proeven, openstaan voor nieuwe dingen, en het bespreken van familie/gewoontes. Het nodigt uit tot gesprek, zonder belerend te zijn.
Conclusie: is De Boebalas een aanrader?
Na maanden testen, tientallen voorleessessies, en gesprekken met kinderen en ouders, kunnen wij zeggen dat De Boebalas van Nancy Bosmans en Lisa van Winsen ons positief heeft verrast. Het boek biedt een frisse, toegankelijke kijk op eten, cultuur en familie, verpakt in een vrolijk fantasieverhaal dat blijft hangen. De illustraties zijn kleurrijk en rijk aan details, waardoor je het boek steeds opnieuw wilt bekijken.
Voor gezinnen die waarde hechten aan diversiteit, herkenning, of gewoon samen lachen aan tafel, is De Boebalas een uitstekende keuze. Het boek is snel te lezen, maar biedt genoeg aanknopingspunten om het gesprek aan te gaan over spannende dingen proberen, familiegewoonten en openstaan voor het onbekende. Nadelen zijn er ook: het verhaal is vrij kort, en een luisterboek ontbreekt nog. Maar dat doet weinig af aan de kracht van het boek.
Onze tip: lees het boek niet alleen, maar maak er een (voorlees)moment van met het hele gezin. Gebruik het als aanleiding om eens samen een onbekend gerecht te proberen, of om te praten over familieverhalen. En mocht je meer willen weten over andere boeken van Nancy Bosmans of Lisa van Winsen, houd dan onze site in de gaten – binnenkort delen wij ook onze ervaringen met hun andere werk.
Wil je De Boebalas zelf proberen? Het boek is te koop bij de lokale boekhandel, online boekwinkels en soms zelfs te vinden in de bibliotheek. Heb je zelf ervaringen met het boek, of tips voor het gebruik in de klas of thuis? Deel ze gerust met ons – want zoals de Boebalas leert: samen durf je meer!
