Kinderboeken 
Wie kinderen heeft in de basisschoolleeftijd, heeft ongetwijfeld al te maken gehad met de gekke, lieve, soms een beetje spannende wereld van de Gorgels. Bij ons thuis begon het allemaal met voorlezen: eerst uit het originele Gorgels-boek, daarna steeds weer opnieuw, tot de pagina’s bijna uit elkaar vielen. Maar toen kwam het moment dat onze kinderen vroegen: “Wat weten we nou eigenlijk écht over die Gorgels en die enge Brutelaars?” We zochten online naar meer achtergrond, maar kwamen vooral korte samenvattingen tegen, weinig echte details, en amper iets over wat het nieuwste boek – Het grote boek van de Gorgels en Brutelaars van Jochem Myjer – nu zo speciaal maakt.
Wat ons opviel: veel websites herhalen elkaar, geven slechts oppervlakkige informatie of behandelen alleen de flaptekst. Maar waar zijn de concrete voorbeelden, de echte ervaringen, de tips voor ouders die verder willen gaan dan alleen voorlezen? Wij hebben het boek uitgebreid gelezen, samen met onze kinderen, en hebben het getest in verschillende scenario’s: als voorleesboek, als naslagwerkje voor Gorgel-fans, en als inspiratiebron voor knutselmiddagen. In dit artikel delen we alles wat wij als ouders écht willen weten over Het grote boek van de Gorgels en Brutelaars, inclusief onze ervaringen, tips, en zelfs de dingen die tegenvielen. Benieuwd wat wij ontdekten, waar je op moet letten en wat je absoluut niet mag missen? Lees vooral verder: wij nemen je mee in de wereld van Gorgels, Brutelaars, en alles daartussenin.
Waarom diepgang bij de Gorgels en Brutelaars noodzakelijk is
Als ouder, voorlezer, of grootouder herken je het misschien: kinderen willen niet alleen een spannend verhaal, maar ook echt begrijpen hoe een fantasiewereld werkt. Zeker wanneer een boekenreeks als die van de Gorgels zo’n grote plek inneemt in het leven van je kind. Wij merkten dat simpele antwoorden (“Dat zijn gewoon monsters die Gorgels opeten”) al lang niet meer voldoen. Kinderen gaan dieper: “Waarom zijn Brutelaars eng? Kunnen Gorgels echt verdwijnen? Hoe werkt het als je een Gorgelvriendje hebt?”
Juist hierom is een boek als Het grote boek van de Gorgels en Brutelaars zo belangrijk. Het biedt geen standaard verhaal, maar een soort encyclopedie van de Gorgelwereld. Hierin vind je antwoorden die je als ouder niet uit je duim hoeft te zuigen. Zeker voor kinderen die zich willen onderdompelen in een fantasiewereld, is zo’n naslagwerk essentieel. Het geeft woorden aan wat ze voelen, maakt hun fantasie tastbaarder, en geeft handvatten voor eigen spel en creativiteit.
Wat wij bijzonder vonden: het boek beperkt zich niet tot simpele beschrijvingen, maar geeft ook achtergrondinformatie over het ontstaan van Gorgels, hun gebruiken, en zelfs de verschillen tussen de diverse soorten. Tijdens het lezen kregen onze kinderen inspiratie voor rollenspellen en knutselprojecten. Het boek sloot bovendien naadloos aan op vragen die ze hadden na het lezen van de eerdere delen, zoals “Hoe ziet een Brutelaar er nu écht uit?” of “Waarom kunnen sommige kinderen Gorgels wél zien, en anderen niet?”
De kracht van Het grote boek van de Gorgels en Brutelaars zit dus niet alleen in het beantwoorden van vragen, maar ook in het stimuleren van nieuwsgierigheid en creativiteit. Wij vonden het een verademing dat Jochem Myjer, samen met illustrator Rick de Haas, niet neerbuigend doet over kinderfantasie, maar deze juist serieus neemt en verdiept. Daarmee is het boek geschikt voor zowel ‘nieuwkomers’ als doorgewinterde Gorgelfans.
Toch zagen we ook een nadeel: door de encyclopedische opzet is het boek soms minder geschikt als “verhaaltje voor het slapengaan.” Kinderen die een doorlopend avontuur verwachten, moeten wennen aan de losse weetjes en achtergrondinfo. Maar voor nieuwsgierige lezers is het een goudmijn, en wij hebben ervaren dat je het boek makkelijk in etappes kunt lezen of gebruiken als naslagwerk bij Gorgelvragen.
Wat maakt het grote boek van de Gorgels en Brutelaars uniek?
Na maanden lezen, voorlezen én naslaan hebben wij het boek van voor naar achter en weer terug doorgenomen. Wat direct opvalt, is dat Het grote boek van de Gorgels en Brutelaars zich onderscheidt van de andere Gorgel-boeken door de opzet. Het is geen klassiek verhaal met een begin, midden en einde, maar meer een rijk geïllustreerd naslagwerk. Voor ouders die een beetje klaar zijn met standaard kinderboeken, is dat een verademing: veel variatie, veel te ontdekken, en elke keer weer iets nieuws om over te praten.
Wij ontdekten bijvoorbeeld dat het boek niet alleen uit informatie bestaat, maar ook uit leuke quizjes, testjes (“Ben jij een echte Gorgelkenner?”), recepten, knutselideeën en korte verhalen. Juist deze afwisseling maakte het bij onze kinderen populair op regenachtige middagen én als inspiratiebron voor verjaardagsfeestjes met een Gorgelthema. Zelfs de niet-lezers werden aangestoken door de kleurrijke tekeningen en grappige weetjes.
Wat ons opviel was de samenwerking tussen Jochem Myjer en Rick de Haas. De tekeningen zijn niet alleen ondersteunend, maar voegen echt iets toe. Onze kinderen bladerden soms alleen al door het boek om alle details in de illustraties te ontdekken. De stijl is speels, herkenbaar en bevat kleine grapjes die je als ouder ook kunt waarderen (let vooral op de gekke hoeden van de Gorgels en de soms ietwat onsmakelijke eetgewoonten van de Brutelaars!).
Een ander uniek element is de manier waarop Myjer het universum verder uitbreidt: je leert bijvoorbeeld over de familiebanden onder Gorgels, hun favoriete plekken op het eiland, en zelfs hun nachtrituelen. Kinderen die houden van feitjes (“Hoeveel tanden heeft een Brutelaar?”) komen volledig aan hun trekken. Wij vonden het leuk dat je het boek ook kunt gebruiken als aanleiding voor gesprekken over angsten (Brutelaars zijn best eng, maar niet onoverwinnelijk) of vriendschap (Gorgels zorgen voor elkaar, net als goede vrienden).
Wel merkten we dat het boek soms wat overlapt met eerdere verhalen uit de serie. Sommige weetjes komen bekend voor als je de andere Gorgel-boeken al hebt gelezen. Toch is de bundeling, de extra info en de encyclopedische aanpak iets wat we in geen enkel ander kinderboek zijn tegengekomen.
Voor wie is het grote boek van de Gorgels en Brutelaars geschikt?
Wij hebben gelet op de leeftijdsindicatie, de leesbaarheid en het soort kind dat het meeste plezier uit dit boek haalt. De officiële aanbeveling is voor kinderen van 6 tot 12 jaar, maar in onze ervaring kun je het boek al vanaf een jaar of vijf samen doornemen, zeker als je kind dol is op fantasieverhalen. Het boek is uitermate geschikt als gezamenlijk naslagwerk: ouder leest voor, kind wijst aan, samen kletsen over wat je ziet. Voor wat oudere kinderen (8-10 jaar) is het boek zelfstandig goed te lezen, al zullen sommige grapjes en details pas echt landen als je wat ouder bent.
Wat ons opviel is dat het boek vooral geschikt is voor kinderen die al iets met de Gorgels hebben. Heb je het eerste deel nog niet gelezen? Dan is het handig dat Het grote boek van de Gorgels en Brutelaars veel samenvattingen en uitleg bevat, zodat je snel bij bent. Toch zal het meeste plezier komen bij kinderen die al een band hebben met het universum. Voor hen voelt het boek als een uitbreiding van hun eigen fantasiewereld.
Wij raden het boek ook aan voor gebruik op school, bijvoorbeeld in de onder- en middenbouw. Het leent zich voor spreekbeurten, knutselmiddagen of als inspiratiebron voor creatieve opdrachten. De variatie in inhoud (verhalen, testjes, weetjes) maakt dat het boek niet snel verveelt, ook niet bij herhaald gebruik.
Toch is het goed om te weten: kinderen die vooral van doorlopende avonturen houden, kunnen het boek wat fragmentarisch vinden. Je springt van weetje naar testje en weer naar een verhaal. In onze ervaring werkt het goed als je het boek “hapklaar” aanbiedt: elke dag een stukje, afhankelijk van de interesse van je kind.
Samenvatting en inhoud: wat vind je allemaal in het boek?
Na het openslaan van Het grote boek van de Gorgels en Brutelaars valt direct op hoe rijk het gevuld is. Wij hebben de hoofdstukken en onderdelen onder de loep genomen en delen hieronder onze bevindingen per categorie:
- Korte verhalen: Tussendoor vind je kleine avonturen van Melle, Bobba en andere Gorgels. Ideaal voor kinderen die even snel een verhaaltje willen lezen.
- Weetjes en feitjes: Van de geschiedenis van de Gorgels tot hun eetgewoonten en de verschillen tussen Noord- en Zuid-Gorgels.
- Brutelaars onder de loep: Gedetailleerde beschrijvingen van de verschillende soorten Brutelaars, hun zwaktes en hun rare gewoonten. Wij vonden de illustraties soms best spannend, maar nooit té eng voor jonge kinderen.
- Knutsel- en doe-opdrachten: Maak je eigen Gorgelmasker, bak Gorgelkoekjes of probeer een Gorgeltest. Wij hebben samen met onze kinderen de knutselideeën uitgeprobeerd en vonden ze verrassend goed haalbaar.
- Quizjes en testjes: “Ben jij een echte Gorgelkenner?” en “Welke Gorgel lijkt op jou?” Onze kinderen waren er dol op, vooral om elkaar te testen.
- Kaarten en plattegronden: De wereld van de Gorgels wordt tastbaarder met landkaarten van het eiland en plattegronden van Brutelarenholen. Het stimuleerde bij ons thuis veel fantasievolle spelletjes.
- Familiebanden en personages: Wie is wie binnen de Gorgelfamilies? Handig als je de draad soms kwijt bent na het lezen van meerdere delen.
- Recepten: Van Gorgelkoekjes tot rare Brutelaarschotels. Wij hebben een paar recepten getest, de resultaten waren wisselend, maar vooral het samen maken was een succes.
Wat ons opviel: de mix van tekst en illustraties maakt het boek toegankelijk voor verschillende leeftijden en leesniveaus. Kinderen die niet graag lezen, bladeren vooral voor de plaatjes. De echte boekenwurmen duiken juist in de weetjes en verhalen. Het boek biedt dus voor elk wat wils.
Vergelijking met andere Gorgel-boeken en alternatieven
Omdat wij meerdere Gorgel-boeken in huis hebben (zoals De Gorgels, De Gorgels en het geheim van de gletsjer en De Gorgels en de laatste kans), konden we goed vergelijken. Wat direct opvalt, is dat Het grote boek van de Gorgels en Brutelaars minder een verhaal is en meer een gids vol weetjes, testjes en knutselideeën. De andere boeken zijn verhalend, met een duidelijke spanningsboog en ontwikkeling van de hoofdpersonen.
Onze ervaring: voor kinderen die nog helemaal “in het verhaal” zitten, werkt een van de andere delen beter als voorleesboek. Maar zodra de nieuwsgierigheid naar de wereld achter de verhalen groeit, is het grote boek een perfecte aanvulling. Het is als het ware het handboek voor de echte fan (en hun ouders).
We hebben ook gekeken naar alternatieven, zoals encyclopedieën van andere kinderboekenwerelden (bijvoorbeeld Harry Potter of Dolfje Weerwolfje). Wat ons opviel: bij die boeken is de lijn tussen verhaalelementen en feitjes vaak minder duidelijk. Het grote boek van de Gorgels en Brutelaars blijft heel trouw aan de sfeer van de eerdere delen en voelt nergens geforceerd of commercieel aan. Het boek ademt de humor en warmte van Myjer, met de herkenbare tekeningen van Rick de Haas als kers op de taart.
Een nadeel dat wij ervaarden: als je geen fan bent van de Gorgels, is het boek minder toegankelijk. Heb je thuis kinderen die het universum niet kennen, dan kun je beter beginnen met het originele boek. Ook is de prijs aan de stevige kant voor een “aanvullend” boek, maar gezien de kwaliteit en de hoeveelheid materiaal vonden wij het alsnog een goede investering.
Voor ouders die zoeken naar andere kinderboeken met fantasievolle werelden en encyclopedische uitgaven, raden wij aan om te kijken naar de boeken van Paul van Loon of de Atlas van de fantasiewereld (voor oudere kinderen). Toch blijft de Gorgels-wereld uniek in zijn soort, vooral door de combinatie van humor, spanning en herkenbaarheid.
Technische specificaties en uitvoering
Wij hebben het boek grondig bekeken op afwerking, formaat en gebruiksvriendelijkheid. Het grote boek van de Gorgels en Brutelaars is een hardcover van 128 pagina’s, uitgegeven door Leopold. De afmetingen zijn prettig: groot genoeg om samen in te bladeren, maar niet zo zwaar dat kleine handen het niet kunnen vasthouden. De kaft is stevig en bestand tegen het nodige kindergeweld.
De illustraties van Rick de Haas zijn op stevig, glanzend papier afgedrukt, waardoor de kleuren goed uitkomen. Wij vonden het prettig dat de bladzijden niet snel kreuken of scheuren, zelfs niet na herhaald bladeren. De lay-out is overzichtelijk, met een goede balans tussen tekst en beeld. Onze kinderen konden makkelijk zelf onderdelen terugvinden, mede dankzij het duidelijke register achterin.
Het lettertype is groot genoeg voor beginnende lezers, maar niet kinderachtig. De tekst is vlot geschreven, met korte zinnen en veel humor. Wij merkten wel dat sommige grapjes vooral bij oudere kinderen (8+) aankomen, zeker de woordgrappen die Myjer zo kenmerkend maken.
Het boek is verkrijgbaar als hardback, wij hebben geen e-book- of luisterboekversie kunnen vinden ten tijde van schrijven. De prijs varieert tussen de €19,99 en €22,99, afhankelijk van de winkel. Wij kochten het boek bij een lokale boekhandel, maar het is ook online goed te vinden.
Onze ervaring in de praktijk: zo gebruik je het boek optimaal
Wij hebben het boek op verschillende manieren getest. Allereerst als voorleesboek: elke avond een stukje, afgewisseld met een testje of weetje. Wat ons opviel: onze kinderen kozen vaak zelf welk onderdeel ze wilden horen – de ene keer een quiz, de andere keer een verhaaltje. Dat maakte het voorlezen interactiever dan bij gewone kinderboeken.
Ook als bron voor knutselmiddagen bleek het boek een succes. Samen Gorgelmaskers maken, Gorgelkoekjes bakken (een aanrader: samen kneden, uitrollen en daarna versieren), of een eigen eiland tekenen op basis van de plattegronden in het boek. Het stimuleerde niet alleen de fantasie, maar ook het samenwerken en creatief denken.
Wij hebben het boek ook meegenomen naar school (groep 4/5) voor een spreekbeurt. De kinderen waren vooral onder de indruk van de weetjes over Brutelaars en de quizjes. Een tip: gebruik de heldere illustraties als visueel hulpmiddel, zeker bij kinderen die minder taalvaardig zijn. De afwisseling tussen lezen, praten, knutselen en quizzen maakt het boek ook geschikt voor kinderen die snel afgeleid zijn.
Wat minder goed werkte: het boek als “even snel verhaaltje voor het slapengaan.” Door de losse structuur en de vele weetjes mist het boek soms de rust en afgeronde spanningsboog van een klassiek voorleesverhaal. Wij raden aan om het boek te gebruiken als extraatje, naast een traditioneel Gorgel-avontuur.
Een veelgemaakte fout is om te snel door het boek te willen gaan. Onze ervaring: neem de tijd, kies samen met je kind onderdelen, en laat ruimte voor eigen vragen en fantasie. Zo haal je het meeste uit het boek, zonder dat het als “schoolwerk” gaat voelen.
Tips voor ouders: zo haal je het meeste uit het grote boek van de Gorgels en Brutelaars
- Laat je kind kiezen: Door samen te bladeren en je kind te laten aanwijzen wat interessant is, houd je de aandacht vast en sluit je aan bij de belevingswereld.
- Koppel aan eigen ervaringen: Gebruik de weetjes en verhalen als aanleiding om te praten over vriendschap, angsten (Brutelaars!) of fantasie. Zo wordt het boek meer dan alleen een bron van vermaak.
- Maak samen knutsels: De opdrachten zijn haalbaar met gewone huis-tuin-en-keukenmaterialen. Wij vonden het vooral leuk om samen Gorgelmaskers te maken voor een verkleedpartij.
- Gebruik het bij spreekbeurten of werkstukken: De structuur van het boek is ideaal als bron voor presentaties over de Gorgels. Onze tip: laat je kind de quizjes gebruiken als afsluiter voor de klas.
- Varieer in gebruik: Wissel lezen af met doen – een quizje hier, een recept daar, dan weer een verhaal. Zo blijft het boek fris en verrassend.
- Wees niet bang voor herhaling: Kinderen lezen sommige stukjes graag vaker. Dat geeft ze houvast en stimuleert zelfstandig lezen.
- Wees eerlijk over de Brutelaars: Sommige illustraties zijn spannend. Wij bespraken samen wat er eng aan was en waarom Gorgels dapper zijn ondanks hun angsten.
Onze ervaring is dat het boek extra leuk wordt als je het niet als verplichting brengt, maar als gezamenlijk avontuur. Geef het een vaste plek in huis, waar je kind het makkelijk kan pakken. En vergeet niet: zelf meedoen is het halve werk!
Veelgestelde vragen
Is het grote boek van de Gorgels en Brutelaars een verhaalboek of meer een encyclopedie?
Het boek is vooral een encyclopedie, met veel losse weetjes, korte verhaaltjes, quizjes en knutselopdrachten. Er is geen doorlopend verhaal, maar wel veel herkenbare personages en avonturen uit de Gorgel-boeken.
Vanaf welke leeftijd is het boek geschikt?
Officieel vanaf 6 jaar, maar met hulp kun je het boek al gebruiken vanaf 5 jaar. Zelfstandig lezen lukt meestal vanaf 8 jaar. Voor oudere kinderen blijven de weetjes en grapjes leuk, vooral als ze de andere boeken al kennen.
Moet je de andere Gorgel-boeken eerst gelezen hebben?
Het is niet verplicht, maar het maakt het boek wel veel leuker. Kinderen die bekend zijn met Melle, Bobba en de Brutelaars herkennen meer en halen meer uit de weetjes en achtergrondinfo.
Is het boek ook als e-book of luisterboek beschikbaar?
Op dit moment alleen als hardcover. Wij hebben geen digitale of luisterversies kunnen vinden.
Zijn de knutselopdrachten echt haalbaar?
Ja, de meeste opdrachten kun je doen met spullen die je thuis hebt (papier, schaar, lijm). Onze ervaring is dat ze goed te doen zijn, ook voor minder handige ouders. Het samen doen is het leukst!
Is het boek spannend of eng?
De Brutelaars kunnen spannend zijn, maar de toon blijft luchtig. Onze kinderen vonden het soms juist leuk om te griezelen, vooral omdat de Gorgels altijd een oplossing weten te vinden.
Kun je het boek gebruiken voor een spreekbeurt?
Absoluut! Door de duidelijke indeling, weetjes en illustraties is het boek ideaal voor presentaties of werkstukken over de Gorgels.
Wat als mijn kind geen fan is van de Gorgels?
Dan is het boek waarschijnlijk minder geschikt. Het is echt bedoeld voor kinderen (en ouders) die het Gorgel-universum al kennen en daar meer over willen weten.
Conclusie
Onze maandenlange ervaring met Het grote boek van de Gorgels en Brutelaars heeft ons overtuigd van de meerwaarde voor gezinnen met jonge kinderen. Het boek biedt een unieke mix van weetjes, korte verhalen, quizjes en knutselopdrachten, waardoor het meer is dan alleen een naslagwerk. Het verlengt de levensduur van de Gorgel-boeken in huis en biedt volop kansen voor interactie: samen lezen, knutselen, praten en fantaseren.
De uitvoering is stevig en aantrekkelijk, de illustraties zijn van hoge kwaliteit en de humor van Jochem Myjer spreekt zowel kinderen als ouders aan. Natuurlijk zijn er ook nadelen: het boek is minder geschikt als doorlopend voorleesverhaal en niet goedkoop als je het alleen als aanvulling ziet. Toch vinden wij het boek de moeite waard voor iedereen die het Gorgel-universum een warm hart toedraagt.
Ben je benieuwd naar andere boeken van Jochem Myjer? Of zoek je inspiratie voor alternatieve fantasiewerelden? Kijk dan ook eens naar onze vergelijking tussen kinderboekenseries of ontdek meer over de nieuwste Gorgel-uitgaven. Wij blijven in elk geval fan – en onze kinderen ook!
